Azotyn (dwutlenek azotu) jest drugim związkiem azotowym powstałym w przemianie azotowej. Powstaje on z utlenianych związków amonu (NH3 i NH4+) przez bakterie nitryfikacyjne z rodzaju Nitrosomonas. Azotyn jest natomiast utleniany do azotanu (NO3-) przez bakterie Nitrobacter, co oznacza, że zatrucie może nastąpić w pierwszych tygodniach istnienia akwarium. Azotyny gromadzą się również przy niedotlenieniu wody, przekarmianiu ryb i zaniechaniu podmian wody. Zatrucie azotynem to methemoglobinemia, czyli wzrost poziomu hemoglobiny we krwi ryby. Objawia się mętnieniem oczu, zestresowaniem, wykonywaniem gwałtownych ruchów, problemami z oddychaniem i niekiedy próbą samobójczej ucieczki z akwarium. Zmiana temperatury wody w okresie zatrucia azotynem może mieć skutek tragiczny dla ryb. Jedyną metodą ich ratowania jest przełożenie do czystej wody o tej samej temperaturze, jednak może to nie pomóc. Methemoglobinemia występuje w zależności od odporności gatunku. Gatunki odporne (np. gupik, bojownik) to ryby, które zamieszkują wody stojące, wolno płynące, ubogie w tlen. Gatunki wrażliwe (np. neonki, bystrzyki, mieczyki Hellera) to ryby, które zamieszkują wody poruszane szybkim prądem (strumienie, rzeki). Za stężenie śmiertelne dla wrażliwych rybek uznajemy ok. 2mg/l, a dla wytrzymałych - nawet ponad dwa razy tyle. Stężenie NO2- nigdy nie powinno być inne, niż 0,0mg/l, a pow. 0,5mg/l staje się niebezpieczne nawet przy krótkotrwałym działaniu.

   Wykres stężeń
0,00-0,01mg/l - stężenie prawidłowe
0,02-0,20mg/l - stężenie o niskiej szkodliwości, nieszkodliwe dla odpornych gatunków
0,21-0,40mg/l - stężenie nieodpowiednie, górna granica pozornej normy
0,41-0,60mg/l - stężenie niebezpieczne na dłuższą metę dla wrażliwych odmian
0,61-1,00mg/l - stężenie silnie szkodliwe
1,01-2,00mg/l - stężenie bardzo silnie szkodliwe dla wrażliwych ryb, może wystąpić methemoglobinemia, a nawet śnięcie
2,01-5,00mg/l - stężenie śmiertelne dla wrażliwych rybek, może zabić ryby odporne
5,00-10,00mg/l - stężenie zabija wszystkie, nawet najwytrzymalsze ryby.

   Jak uniknąć methemoglobinemii?
-Zarybiać akwarium stopniowo
-Zrezygnować z maksymalnej ilości ryb, kupić najpierw połowę z planowanych, a później - w zależności od wyników testów
-Używać startera biologicznego (np. Sera bio nitrivec)
-Utrzymywać stężenie tlenu (O2) na poziomie ok. 5-7mg/l
-Sadzić dużo żywych roślin
-Zaopatrzyć się w dodatkową pompkę natleniającą
-Intensywnie filtrować i natleniać wodę
-Najrzadziej co tydzień podmieniać ok. 30% wody na świeżą
-Nigdy nie wymieniać całej wody
-Co kilka dni płukać wkłady filtracyjne w wodzie odlanej z akwarium
-Regularnie oczyszczać dno zbiornika
-1-2 razy w tygodniu wykonywać testy na zawartość azotynu (np. Zoolek Aquatest NO2-), a w nowym akwarium - najlepiej co drugi dzień.